вторник, 17 марта 2015 г.

Seçiminizi doğru edin.


Mən düşünürəm ki,çörəyin düşünüldüyü kimi düşmən olmadığını, tam əksinə vücudumuza enerji verən karbohidratların kifayət qədər alınmasında başlıca rolu öhdəsinə götürdüyünü unutmadan qidalanmaq lazımdır.Hər yeməkdə adamın yaşına , cinsiyyətinə və fiziki fəaliyyət vəziyyətinə görə ortalama 1-2 dilim çörək istifadə etməsi lazım olduğunu unutmaq olmaz..Plov , makaron  kimi taxıl məhsulları və unlu qidaların çörək yerinə keçdiyini bildik və bu cür yeməklər süfrəmizdə yer aldığında əlavə çörək istifadə etmək olmaz.Tam buğda və ya tam çovdar çörəyi ilə yulaf çörəyini seçmək lazımdır. Həftənin yarısında tam buğda və ya çovdar çörəyi digər yarısında yulaf çörəyindən istifadə etmək lazımdır.

Çörəyin dəyəri

Tam Çovdar çörəyi: Tam buğda unu ilə çovdar ununun və ya dənələrinin qarışdırılaraq hazırlandığı çörək növüdür. Çəki idarəsində, qan şəkərinin tənzimlənməsində, ürək sağlamlığının qorunması, qəbizliyin qarşısının alınması və bağırsaq sağlamlığının qorunmasında tam buğda çörəyi ilə oxşar təsir göstərir.
yulaf çörəyiYulaf çörəyi: Tam buğda unu ilə yulaf kəpəyinin qarışdırılması ilə hazırlanan yulaf çörəyinin özünə xas ləzzəti kimi özünə xas sağlamlığa faydaları da vardır. Yulafda, digər taxıl məhsullarına nəzərən daha yüksək səviyyədə həllolan lif var. Tərkibindəki beta-glukan adlı həllolan lifin ürək sağlamlığı üzərində müsbət təsirləri olduğu elmi araştırmalarda da sübut edilmişdir. Qan xolesterolunun tənzimlənməsində müsbət təsirlərə malikdir. Bir çox elmi işlərdə, yulaf əzməsi, unu və ya kəpəyinin pis xolesterol olan və ürək sağlamlığını təhdid edən LDL xolesterolunu azaltdığı göstərilmişdir. Bundan başqa 2-ci tip diabet (şəkər) xəstələrində də yemək sonrası qan şəkərinin sürətlə yüksəlməsinə mane olur
tam buğda çörəyiTam Buğda çörəyi : Rəfinə edilməmiş olan buğda unundan ( tam buğda unu ) hazırlanmış olan tam buğda çörəyinin ağ çörəkdən və kəpəkli çörəkdən daha fərqli və sağlam olduğu bilinir. Kəpəkli və ağ çörəkdə olmayan vitaminlər tam buğda çörəyində vardır. Tam buğda çörəyinin sağlamlığa bir çox faydası olduğu elmi işlərdə dəfələrlə göstərilmişdir. Kalorisinin daha az olması və tərkibinə görə həzm sistemində dolğunluq yaradaraq daha uzun bir müddət toxluq hissi təmin etməsi, tam buğda çörəyinin arıqlamaq istəyənlər tərəfindən seçilməsinin səbəbləridir. Tərkibi və sahib olduğu aşağı qlisemik indeks səbəbi ilə tam buğda çörəyi qan şəkərinin daha nizamlı olmasını təmin edir. Bu səbəblə şəkər xəstələrinin dostudur. Tərkibindəki həllolmayan lif ilə qəbizlikdən qoruyan və bağırsaq xərçənginə tutulma riskini azaldan bu çörəyin qan xolesterolu üzərində də müsbət təsir yaratdığı bilinir. Lakin həllolan lif tam buğda ununda yüksək səviyyədə olmadığından bu təsiri yulaf çörəyinə görə daha azdır. Çörək növləri içərisində sağlamlığa müsbət təsiri ən yüksək olanlardandır

Çörək

Çörək  bizim  xalqların süfrəsində qəbul edilmiş ənənəvi qida məhsuludur. Çörəyin tarixi  bəşəriyyətin yarandığı gündən başlanır. Qazıntılar zamanı Azərbaycanda daşlaşmış buğda növlərinə rast gəlinir.  Azərbaycanda  müxtəlif çörək növləri bişirilir.
Təndir çörəyi
Lavaş
Fətir
Nazik
Qalın
Kətə
Mayasız çörək  cır çörək
Bəyim  çörəyi
Qoz çörəyi  və  s.
    Dünyanın ən qiymətli   çörəyi  İspaniyada “Qızıl kəpəkli  çörəkdir.
 Çörək  dünyada ən geniş yayılmış qida sayılır.
 Müxtəlif ölkələrdə yerli  xalqlar özlərinin milli çörək növlərini bişirirlər.
 Bazeama  - Türkiyə
 Pissa   -   İtalya

Çörək  çox müqəddəs nemətdir.  Onu  qorumaq və ona çox yüksək dəyər vermək lazımdır. Çünki   çörək süfrəyə  qoyulana qədər  onda  çox insan zəhməti var. Yuxa  - Azərbaycan

 Ağ çörək: Süfrəmizdə geniş yer alan və ağ buğda unundan bişirilən çörəkdir. Buğda ununun mayalanması ilə bişirilən ağ çörəyin digər çörəklərdən əsas fərqi, istehsalında rəfinə edilmiş buğda ununun istifadə olunmasıdır. Taxıl məhsulları rəfinə edildikcə tərkibindəki lif və vitaminlər azalır. Ağ çörəyin qlisemik indeksi digər çörəklərinkinə nisbətən daha yüksək olduğu üçün,qan şəkərini daha sürətlə yüksəldir və daha sürətlə aşağı salır. (Qlisemik indeksi nədir? Qlisemik indeks, qida şəkərinin qan dövranına daxil olma sürətidir) Həmçinin, digər çörək növlərinə görə daha qısa müddət toxluq təmin etdiyi bilinir. Digər çörək növlərinə görə daha az seçilməsi sağlamlıq baxımından daha yaxşı olar.